Μία κερδοφόρα κοινωφελής επιχείρηση μετατράπηκε σε δολοφόνο νοικοκυριών

Η ΔΕΗ από υπηρεσία κοινής ωφέλειας με σκοπό την παροχή ρεύματος στη χαμηλότερη δυνατή τιμή, μετατράπηκε σε υπερκεδοφόρα ιδιωτική επιχείρηση έχοντας απολέσει τον αρχικό κοινωνικό της χαρακτήρα.

Η Δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού μετατρέπεται επί πρωθυπουργίας Σημίτη σε ανώνυμη εταιρεία με μόνο μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο και κύριο σκοπό την παραγωγή και διάθεση ηλεκτρικού ρεύματος, ταυτόχρονα εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και Λονδίνου. Ο οργανισμός κατάφερνε όχι απλά να έχει οικονομική επάρκεια όλα τα χρόνια ύπαρξής του, αλλά να έχει και κέρδη τα οποία επενδύονταν σε μονάδες παραγωγής, θέσεις εργασίας, έρευνες και από την μετατροπή της σε Α.Ε, συμμετείχε και ως μέτοχος σε άλλες εταιρείες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κερδοφορίας είναι η αύξηση 36,2%, που σημείωσαν τα κέρδη προ φόρων της ΔΕΗ το 2003, ανερχόμενα στα 474 εκατ. ευρώ, έναντι 348 εκατ. το 2002. Τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε 299 εκατ. ευρώ έναντι 235 εκατ. Σημειώνεται ότι τα μεγέθη αυτά προέρχονται από τις ανέλεγκτες οικονομικές καταστάσεις του 2003, οι οποίες καταρτίστηκαν σύμφωνα με (ΔΠΧΠ). Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρίας η αύξηση στο σύνολο των εσόδων προέρχεται από αύξηση της κατανάλωσης κατά 6% και από μια αύξηση των τιμολογίων κατά 2,5% από 1ης Σεπτεμβρίου 2003 (η εισαγωγή του ειδικού τέλους Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, 0,8% επηρέασε θετικά τις λειτουργικές δαπάνες). Τα έσοδα του Συστήματος Μεταφοράς ανήλθαν σε 239 εκατ. Ευρώ. Οι επενδυτικές δαπάνες του 2003 ανήλθαν σε 718 εκατ. Ευρώ. Τα κυριότερα έργα περιλαμβάνουν την ολοκλήρωση του Λιγνιτικού Σταθμού Παραγωγής στη Φλώρινα, Μονάδες Παραγωγής στην Κρήτη, την ανάπτυξη των Ορυχείων καθώς και την αύξηση της ισχύος και της αξιοπιστίας των δικτύων Μεταφοράς και Διανομής.

Παρατηρούμε ότι, οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος για πρώτη φορά έχουν φορτωθεί με επιπλέον τέλη, χωρίς ωστόσο να γίνεται αβάσταχτος ο λογαριασμός για τα νοικοκυριά . Να σημειωθεί δε, ότι η Ελλάδα είχε από τις χαμηλότερες τιμές ρεύματος, λόγω αφθονίας λιγνίτη και παραγωγής βασισμένης σε αυτόν.

Πώς λοιπόν μία πρότινος κερδοφόρα κοινωφελής επιχείρηση φτάνει να μετατραπεί σε κυριολεκτικά αιμοσταγή δολοφόνο μέσων και φτωχών νοικοκυριών καθώς και επιχειρήσεων;

Τα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων λειτούργησαν προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων. Την περίοδο της ανοχής και «του βάλε πλάτη», που δημιούργησε μία σφοδρή επιβάρυνση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις σε συνδυασμό με την εμμονή των εταίρων για άρση του μονοπωλίου, έφερε τη ΔΕΗ σε αδιέξοδο και σε «αναγκαστική» εξυγίανση των οικονομικών της, μέσω της ιδιωτικοποίησης, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για νέους παρόχους ενέργειας, χωρίς πλέον το ρεύμα να θεωρείται κοινωνικό αγαθό, αλλά ακριβή ύλη ενέργειας που εκτοξεύει τον πληθωρισμό στα ύψη.

Το 2012 οι ανεξόφλητες απαιτήσεις της εταιρείας από τους πελάτες της, ξεπερνούσαν τα 1,7 δισ. ευρώ

Η κρίση, η μείωση μισθών, το κόψιμο επιδομάτων, η κατάργηση των δώρων, ο κατώτατος μισθός σε εξευτελιστικά επίπεδα, η αύξηση των φόρων άμεσων και έμμεσων, οι ελαστικότερες μορφές εργασίας, η αύξηση πάμφηνων εργατικών χεριών, πρόσθετοι φόροι όπως το χαράτσι, αύξησαν την αδυναμία των πολιτών να μπορούν να ανταπεξέλθουν πλέον στις υπέρογκες κρατικές απαιτήσεις .

Με κάτι οικονομικά (από τα λίντλ), αποφάσισαν ότι η ΔΕΗ θα έπρεπε να κάνει αυξήσεις, ώστε να γίνουν πιο κερδοφόροι οι ανταγωνιστές της. Έτσι η ΔΕΗ έκανε αυξήσεις έως 13,8% (2010) + 12% (2012) + αύξηση του ΦΠΑ με τον συντελεστή 13% από το παλαιό 11%, το 2013 ανακοινώθηκαν αυξήσεις από 8,6% (οικιακό) έως 12% (Βιομηχανικό), ενώ η μεσοσταθμική αύξηση για τα τιμολόγια χαμηλής τάσης πήγε στο 3% και τέλος από το καλοκαίρι του 2013 απελευθερώθηκε η Αγορά. Στις αυξήσεις αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται μια σειρά από τέλη και φόρους που επιβλήθηκαν μέσω των λογαριασμών της.

Η επιβολή στην Ελλάδα να μειώσει την παραγωγή από λιγνίτη στο 30%, ώστε να καλυφθεί η ζήτηση από ΑΠΕ, έκαναν την παραγωγή ασύμφορη, κάτι το οποίο φυσικά επηρέασε την τιμολογιακή πολιτική, σε συνδυασμό με την κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπής co2, το οποίο είχε επιβάρυνση επιπλέον 300εκ / ετησίως.

Η εξυγίανση της ΔΕΗ θεωρήθηκε απόλυτη προτεραιότητα προκειμένου να μην κινδυνέψει η βιωσιμότητά της, έτσι το 2021 αυξάνει το μετοχικό της κεφάλαιο, Το τραγελαφικό δε, πριν την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του μεγαλύτερου ποσοστού του μετοχικού της κεφαλαίου, η ΔΕΗ κατέγραφε κέρφη προ EBITDA 50%.

Τόμοι ολόκληροι χρειάζονται για να αναλύσουμε τι παζάρι έγινε με την ΔΕΗ και πώς το ρεύμα από κοινωνικό αγαθό μετατράπηκε σε είδος πολυτελείας. Το ρεύμα είναι καθημερινό άγχος των Ελλήνων πολιτών χωρίς διέξοδο. Οι διευκολύνσεις που η εταιρεία προτείνει μετά την ιδιωτικοποίησή της, σε καμία περίπτωση δε θυμίζουν ό,τι ίσχυε προ δεκαετίας. Ακόμα και ο διακανονισμός επιβαρύνεται με ένα τεράστιο επιτόκιο, χωρίς ουσιαστικά να επιτρέπει στον πελάτη να αναστείλει την προσωρινή αδυναμία.

Στη φούσκα του άκρατου καπιταλισμού και της νεοφιλελεύθερης αγοράς οι ανισότητες πληθαίνουν και οι ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ προκαλούν με την έκρηξη των κερδών τους, ενώ χρέη ιδιωτών μεγάλων κεφαλαίων της εγχώριας ελίτ παραμένουν ανεξόφλητα.

Στο 45,4% στα EBITDA-κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων για το εννεάμηνο του 2023. Κέρδη που έρχονται σε πλήρη αντιδιαστολή με την στωική ανέχεια του κοινωνικού συνόλου και την ακρίβεια που επιβαρύνει με το σκληρότερο τρόπο τα νοικοκυριά. Μία πολιτική πρωτίστως ενάντια στην οικογένεια, σε χώρα που συνεχίζει να μαστίζεται από υπογεννητικότητα και μείωση του ενεργού εργατικού πληθυσμού.

Αντί να προσπαθούμε να διορθώσουμε τους ανθρώπους που προξενούν μεγάλες αδικίες στην κοινωνία, είναι αναγκαίο να διορθώσουμε την αδυναμία των ανθρώπων που τις υπομένουν.

Νικολά Σαμφόρ