Αλλάζει το νομοθετικό πλαίσιο για τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας

Τις νομοθετικές αλλαγές που επίκεινται σε ό,τι αφορά τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης. Σκοπός η  αυστηρότερη ποινική αντιμετώπιση των δραστών και παράλληλα η αποτελεσματικότερη προστασία των θυμάτων. Μέσα από τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις -εφόσον ψηφιστούν- φαίνεται ότι διορθώνονται κακώς κείμενα του νόμου Τσιάρα.

Μεγάλο βήμα για την ουσιαστική βελτίωση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου είναι ότι προστατεύεται το θύμα και δεν υποχρεούται να παρίσταται στη δίκη. Η ποινική διαμεσολάβηση που σε καμία περίπτωση δεν προστάτευσε το θύμα παρά έγινε «μέσο χειραγώγησης» που αποσκοπούσε στην απαλλαγή -έστω και προσωρινή- του δράστη, είναι πλέον μόνο στην κρίση της εισαγγελείας. Άλλωστε ήταν ένα μετρο που θύμιζε το πάλαι ποτε «δεν επιθυμώ τη δίωξη του-της μετά από σωρεία εκφοβισμών και εκβιασμών που δεχόταν το θύμα από τον θύτη. Επισημαίνονται δε, οι υποχρεώσεις επαγγελματιών προκειμένου να επιτευχθεί η προστασία θυμάτων.

Οι αλλαγές που θα εφαρμοστούν:

• Δυνατότητα προφυλάκισης ακόμη και για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας
• Βραχιολάκι και κατ’ οίκον περιορισμός σε εξαιρετικές περιπτώσεις
• Ποινές μη μετατρέψιμες και χωρίς αναστολή
• Στη φυλακή έως 6 μήνες  ακόμη και για τα πλημμελήματα
• Άμεση παραπομπή σε δίκη
• Δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία των θυμάτων στο δικαστήριο
• Περιοριστικοί όροι στους δράστες πριν τη δίωξη
• Φυλάκιση για την  παραβίαση των περιοριστικών όρων
• Κάθε υποτροπή του δράστη μεγιστοποιεί την ποινή του
• Ο εισαγγελέας αποφασίζει για ποινική διαμεσολάβηση
• Αυτεπάγγελτη εισαγγελική έρευνα για  το καθεστώς επιμέλειας των παιδιών.
• Λειτουργία πλατφόρμας καταγγελιών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη και από τρίτους.
• Δημιουργία αρχείου αναφορών ενδοοικογενειακής βίας από τις αστυνομικές αρχές
• Φαρμακοποιοί και φυσικοθεραπευτές εντάσσονται στους επαγγελματίες που υποχρεούνται να αναφέρουν εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας

 Ήδη στο άρθρο 23 του ν.3500/2006 όπως διαμορφώθηκε με το νόμο Φλωρίδη 5090/2024, αναφέρονται οι υποχρεώσεις επαγγελματιών σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται κακοποίηση

 1. Παιδαγωγός, εκπαιδευτικός, μέλος του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού ή του ειδικού βοηθητικού προσωπικού της πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κοινωνικός λειτουργός, ψυχολόγος, επιμελητής, προπονητής ή γιατρός που παρέχει τις υπηρεσίες του σε ανήλικο, ο οποίος κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του πληροφορείται ή διαπιστώνει με οποιονδήποτε τρόπο, ότι έχει διαπραχθεί σε βάρος ανηλίκου έγκλημα ενδο-οικογενειακής βίας, υποχρεούται να το αναφέρει αμελλητί στις αρμόδιες διωκτικές αρχές. Την ίδια υποχρέωση έχει ιατρός που με βάση σοβαρά αντικειμενικά ευρήματα της ιατρικής εξέτασης διαπιστώνει ότι έχει διαπραχθεί σε βάρος ενηλίκου έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας.

 2. Τα πρόσωπα της παρ. 1, που προβαίνουν σε αναφορά εγκλήματος ενδοοικογενειακής βίας δεν εγκαλούνται, δεν ενάγονται, δεν διώκονται πειθαρχικά, δεν απολύονται, ούτε υφίστανται άλλου είδους κυρώσεις ή δυσμενή μεταχείριση, για το περιστατικό που ανέφεραν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, παρά μόνο εάν προέβη-σαν εν γνώσει τους σε αναληθή αναφορά.

 2. Α. Τα πρόσωπα της παρ. 1 καλούνται να εξετασθούν ως μάρτυρες κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο, μόνο αν το έγκλημα ενδοοικογενειακής βίας δεν αποδεικνύεται με οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο.

 3. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται αναλόγως και για τα μέλη του προσωπικού και τους Προϊσταμένους των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (Κ.Ε.Σ.Υ.) του άρθρου 6 και της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 4547/2018 (Α’ 102).»

Αιτιολογική

Με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις στο άρθρο 23 του ν. 3500/2006 αποσκοπείται να διευρυνθούν οι κατηγορίες των επαγγελματιών που υποχρεούνται, όταν υποπίπτει στην αντίληψή τους, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας που στρέφεται κατά ανηλίκου, να ενημερώνουν άμεσα τις αρμόδιες αρχές.

Την ειδική αυτή υποχρέωση προβλέπει η διάταξη και για τους ιατρούς, σε περίπτωση που διαπιστώνουν κατά την ιατρική εξέταση σοβαρά ιατρικά ευρήματα που συνηγορούν στη πιθαναλόγηση προέλευσης από περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας. Παράλληλα, μέσω της θέσπισης ειδικού ακαταδίωκτου για το αναφερόμενο περιστατικό (με εξαίρεση την εν γνώσει αναληθή αναφορά) και μερικής απαλλαγής από την υποχρέωση εμφάνισης στην ακροαματική διαδικασία, αποσκοπείται η ενθάρρυνση των ανωτέρω επαγγελματιών να αναφέρουν τα περιστατικά και η κάμψη κάθε αναστολής λόγω της στάθμισης ενδεχόμενου κινδύνου εμπλοκής τους σε χρονοβόρες, δαπανηρές και ψυχοφθόρες δικαστικές διαμάχες.